Thứ Ba, 29 tháng 3, 2011

WWW.TINTUCCAONIEN.COM

BẢN TIN ĐẶC BIỆT  
*Tìm hiểu đồng vị phóng xạ và bức xạ phóng xạ.
** Thực phẩm nhiễm xạ
JAPAN-GREENPEACE/
Chủ Nhật 27/3 chuyên viên Greenpeace đo mức độ phóng xạ tại một điạ điểm cách nhà máy điện nguyên tử Fukushima 40cs.(Christian Slunder / Reuters) Le Figaro

BẢN TIN ĐẶC BIỆT

Ngày 28 tháng 3 năm 2011

Tìm hiểu về đồng vị phóng xạ và bức xạ phóng xạ Thực phẩm nhiễm xạ

1- Nguyên tố hoá học (chemical element)

Nguyên tố là một chất không thể bị phá vỡ hoặc biến đổi thành một chất khác bằng bất cứ phượng tiện hóa học nào. Các nguyên tố có thể được coi như là những khối cơ bản tạo nên vật chất.

Hiện nay các nhà khoa học đã phát hiện ra đuợc 118 loại nguyên tố khác nhau. Trong số các nguyên tố này ,có 92 nguyên tố là những nguyên tố thiên nhiên (natural element) và số còn lại là những nguyên tố nhân tạo (artificial element) do con người tạo ra trong những máy gia tốc hạt nhân (accelerator )hay những lò phản ứng hạt nhân (nuclear reactor)

Mổi nguyên tố được các nhà khoa học đặt cho một tên và một ký hiệu riêng. Bảng “Chemical Elements tablecho biết tên (name) và ký hiệu (symbole) của tất cả các nguyên tố hoá học. Chẳng hạn như nguyên tố hydrogen có ký hiệu là H

2- Nguyên tử (atom)

Dạng nhỏ nhất của nguyên tố là nguyên tử .

Nguyên tử --cơ cấu nhỏ nhất cũa nguyên tố--- có một nhân (nucleus) và một số điệntử (electron) chuyển động chung quanh nhân như trái đất xoay quanh mặt trời. Nhân được tạo nên bởi nhựng protonneutron.

clip_image002

Số bậc nguyên tử (atomic number)

Điện tử (electron) mang điện âm(-) và proton mang điện dượng (+) ,còn neutron không mang điện. Vì nguyên tử trung hòa điện (neutral) nên số electron(-) xoay quanh nhân bẳng số proton (+) trong nhân. Con số proton này được gọi là số bậc nguyên tử Z (atomic number Z)

Nguyên tử của mỗi nguyên tố có một số bậc nguyên tử Z xác đinh ,như vậy có nghĩa là. tất cả các nguyên tử của một nguyên tố nào đó đểu có cùng một số bậc nguyên tử Z Chẳng hạn như tất cả các nguyên tử của nguyên tố hydrogen đểu có Z=1,tức là đều có 1 proton trong nhân

clip_image004

Số khối lượng ( atomic mass)

Vể phượng diện khối lượng thì chỉ có proton và neutron mới có khối lượng mà thôi.

Tất cả các nguyên tử của một nguyên tố nào đó đều có cùng số Z proton trong nhân (như nói ở trên), nhưng có thể có trong nhân một số neutron khác nhau .Vì vậy các nguyên tử của cùng một nguyên tố có thể có khối lượng khác nhau tùy theo số N neutron trong nhân. Do đó tổng số Z proton và N neutron trong nhân được gọi là số khối lượng A (atomic mass A)

Z proton + N neutron = số khốilượng A

clip_image006

Nhân nguyên tử của carbon-14 có 6 proton vả 8neutron nên Z=6 A=14

Nhân nguyên tửcủatritium H-3co proron và 2 neutron nênZ=1 và A-3

Đồng vị (isotope)

Nói tóm lại các nhân nguyên tử của một nguyên tố nào đó có một số bậc nguyên tử Z xác định nhưng có thể có nhiều số khối lượng A khác nhau. Có bao nhiêu số khối lượng A thì nguyêntố ấy có bấy nhiêu đổng vị (isotope). Chẳng hạn như nguyên tố hydrogen có Z=1,nhưng có thể có A= 1,2,3. Ta bảo rằng nguyên tố hydrogen có 3 đổng vị (isotope) : hydrogen thườngH-1 , deuterium H-2 và tritium H-3.

Bảng Chemical Elements table cho biết tổng số đồng vị mà mỗi nguyên tố có.Tỉ dụ iodine có 24 đổng vị, caesium có 22 đổng vị

clip_image007

H là ký hiệu của hydrogen. Chỉ số phiá dưới là số bậc nguyên tử của hydrogen Z=1. Chỉ số phía trên là số khối

lượng A (A=1 là nhân có 1proton, A=2 là nhân có 1 proton+1 neutron, A=3 là nhân có 1 proton+2 neutron.

Đổng vị phóng xạ (radioisotope)

Nhân nguyên tử của các đổng vị của một nguyên tố có thể bển (stable) tức là tồn tại mãi mãi,hoặc không bển (unstable). Nhân đổng vị không bền hủy biến tự nhiên theo thời gian để đạt tới trạng thái bền hơn Đổng vị có nhân không bền đuợc gọi là đồng vị phóng xạ (radioisotope). Tỉ dụ như trong ba đổng vị của hydrogen đồng vị tritiumH-3 là đồng vị phóng xạ vì có nhân không bền

Tính bển của nhân nguyên tử phụ thuộc vào tỉ lệ giữa số neutron và số proton trong nhân. Các nguyên tố mà Z có tri số thấp thì nhân bển nểu tỉ lệ này khoảng bẳng 1, còn đối với các nguyên tố có Z cao thì tỉ lệ nảy phải bẳng khoảng từ 1.6 tới 1

3-Sự hủy biến của đồng vị phóng xạ

Sự phóng xạ (radioactivity) được định nghĩa như là sự phân hủy tự động của một nhân nguyên tử không bển bẳng cách phóng ra bức xạ (radiation) để biến thành một nhân nguyên tử bển hơn của một nguyên tố khác.
Chẳng hạn như nhân không bển của đổng vị phóng xạ tritium H-3 của hydrogen tự phân hủy thành nhân nguyên tố helium bền hơn và đồng thời bắn ra hạt electron cao tốc goị là tia phóng xạ beta β: 3H --> 3He + ß- + anti-neutrino
clip_image009

Ngoài tia beta β, sư phân hủy của các nhân không bển cũa các đổng vị phóng xạ còn có thể phóng ra các tia alpha α và tia gamma γ

Thời gian để một đồng vị phóng xạ giảm xuống phân nửa được gọi là bán sinh (half life)

clip_image011

Trục tung độ: số phẩn trăm phóng xạ còn lại Trục hoành độ: số bán sinh tính tử thời điểm 0

Sau 1 bánsinh phóng xa giảm còn 50%,sau 2 bán sinh còn 25%....và sau 10 bán sinh còn lại 1/1000

Mổi đồng vị phóng xạ có một bán sinh khác nhau.Nếu bán sinh tượng đối ngắn ( chẳng han như vài giờ) thì phẩn lớn phóng xa sẽ mất hết trong vài ngày,nhưng nếu bán sinh tượng đối dài thỉ sẽ phải chờ thời gian lâu phóng xạ mới giảm đáng kể

Chẳng han như đổng vị i-ốt (iodine) phóng xạ I-131 có bán sinh là 8 ngày, nghĩa là sau 8 ngày mức phóng xạ của nó giảm còn 50%,sau 16 ngày còn 25%..... Trong khi phân hủy ,nhân không bển của i-ốt phóng xạ I-131 phóng ra tia beta (electron cao tốc) để biến thành nhân bển của nguyên tố xenon clip_image013 . Đổng vị I-131 được nói nhiểu tới trong các vụ tại nạn hạt nhân tại Chernobyl và Fukushima vì là một trong những sản phẩm phóng xạ chính cũa phản úng phân hạch hạt nhân uranium. Khi i- ốt I-131 xâm nhập vào cơ thể qua thực phẩm thì nó sẽ tụ tại tuyến giáp (thyroid) và trong khi phân hủy sẽ phóng ra tia beta làm tổn thượng hạch này. Nếu mức phóng xạ của I-131 mà cao thì có rủi ro để lại di hại ung thư tuyến giáp hoặc gây ra viêm tuyến giáp.Rủi ro xẩy ra nhiểu hơn cho trẻ con,thiếu niên hơn là với người trưởng thành. Rủi ro này có thể giảm thiếu bẳng cách uống thuốc bổ sung iodine (không phóng xạ) đễ tăng lượng iodine không phóng xạ trong tuyến giáp và như vậy giàm bớt sự hấp thu iodine phóng xạ I-131
clip_image015

Ngoài I-131, đổng vị phóng xạ của nguyên tố caesium là Caesium-137 cũng là một nguổn bức xa beta và gamma chính trong tai nạn hạt nhân tại lò nguyên tử Chernobyl và có nhiều tác hại lên sức khỏe con người nhất. Bán sinh của Cs-137 là 30 năm và bán sinh sinh học của nó là 70 ngày (thời gian để phân nửa lượng chất caesium được thải ra ngoài cơ thể) .Caesium -137 dễ hoà tan trong nước, khi xâm nhập vào trong cơ thể nó phân tán đổng đều khắp người,với nổng độ cao nhất tại các cơ bắp. Trong trường hợp nuốt phải caesium-137 có thể trị bẳng Prussian Blue,chất này sẽ bám dính vào caesium và do đó giúp thải caesium -137ra ngoài cơ thể nhanh hơn
clip_image016
Cs-137 (bán sinh 30 năm) hủy biến thành Ba-137 và phát ra bức xạ beta và gamma

4- Bức xạ phóng xạ

Tượng tác của bức xạ với vật chất có thể hoặc là khuếch tán (scattering) hoặc hấp thu (absorption)..Nhưng cơ chế của sự hấp thu bức xạ đáng quan tâm hơn vì:

- khi bức xạ được hấp thu vào mô cơ thể nó sẽ gây tổn thượng

- sự hấp thu là nguyên lý dùng làm cơ sở trong việc dò đo bức xạ

- mức độ hấp thu là yếu tố chính để xác định các điểu kiện bảo vệ hữu hiệu chống bức xạ

Sư truyển năng lượng từ bức xạ phóng thích sang cho vật chất xẩy ra theo hai cách chính là ion hóa và kích thích.Trong ion hóa,một electron được bứt ra khỏi nguyên tử làm cho phẩn nguyên tử còn lại có dương tính Trong kích thích, năng lượng được cung cấp thêm cho nguyên tử để đưa nó từ trạng thái nển lên trạng thái kích thích

4.1 Các loại bức xạ phóngxạ

Bức xạ phóng xạ chia làm hai nhóm:

-bức xạ hạt (particle radiation) như các hạt beta (electron mang điện âm) và alpha (nhân helium mang điện dượng)

-bức xạ điện từ (electromagnetic radiation) như tia X hay tia gamma

4.2 Tương tác của các hạt mang điện

Khi một hạt mang điện đụng vào một electron hành tinh cũa một nguyên tử thì electron này sẽ bị đánh bật ra khỏi nguyên tử và một cặp ion được tạo thành: nguyên tữ mang điện dương (vì mất đimột electron) và electron tư do mang điện âm. Vì khả năng tạo cặp ion như vậy nên loại bức xạ hat này được gọi là bức xạ ion hoá

4.2.1Các hạt alpha Hạt alpha là một nhân nguyên tử helium (tức là một nguyên tử helium bị lột hết các electron hành tinh). Hạt alpha được phóng ra với vận tốc bẳng 1/20 vận tốc ánh sáng và với năng lương từ 4 đến 9MeV. Hạt alpha tạo nhiểu cặp ion trên đường đi của nó nên chặng đường đi của hạt này rất ngắn.(khoảng vài cen-ti-mét trong không khí).Vỉ vậy nếu nguổn phóng xạ alpha ở bên ngoài cơ thể thì không có gì nguy hiểm cho con người.Nhưng khi đổng vị phóng xạ alpha xâm nhập vào trong cơ thể thì nó sẽ gây tổn thương cho các mô ở xung quanh nơi chất phóng xạ qui tụ

4,2.2Các hạt beta Giống như các hạt alpha,các hạt beta mất năng lượng do ion hoá và kích thích ,nhưng vì các cặp ion tạo trên đường đi của các hạt beta ít nên chặng đi trong vật chất của các hat này sẽ dài hơn các hạt alpha nhiểu .Ngoài ra hạt beta khi đụng vào các nhân nguyên tử trên đường đi của nó có thể phóng thích tia X. Như vậy hạt beta có thể gây nguy hại cho con người cả từ nguồn phóng xạ bên ngoài cơ thể bắn tới lẫn khi chất phóng xạ xâm nhập vào trong cơ thể

clip_image018

4.3 Tương tác của tia X vàtia gamma

Vì các tia X và γ không mang điện nên không ion-hóa trực tiếp vât chất như các hạt mang điện.Tuy nhiên các tia này có đủ năng lượng để tạo các hat mang điện thứ cấp làmion hóa vật chất. Tia gamma là một bức xạ điện từ tẩn số cao nên sức xuyên thấu vật chất của nó mạnh hơn các tia alpha vả beta nhiểu. Vì vậy khi bức xạ phóng xạ bắn tử nguổn bên ngoài vào cơ thể thì trong khi các tia alpha và beta chỉ gây tổn thượng khu trú (như phỏng da vì phóng xạ) tia gamma lại làm tổn thương khắp người tăng cao rủi ro ung thư. Khi xâm nhập vào trong cơ thể chất phóng xạ gamma gây nhiểu tỗn thương nhất khi năng lượng của tia gamma ỡ trong giải từ 3đến 10MeV

4.4 Các đơn vị liều lượng bứcxạ( radiation dose units)


Tác dụng cùa tia gamma và các bức xạ ion hóa khác lên các mô sống (living tissue) có liên hệ chặt chẽ với năng lượng để lại bởi bức xạ . Ngưởi ta gọi đó là liểu lượng hấp thu (absorbed dose)
Gray (Gy) là đơn vị tiêu chuẩn quốc tế (SI unit) của liểu lượng hấp thu và được định nghĩa là số lượng bức xạ cẩn thiết để để lại 1 joule năng lượng trong 1 kilogram vật chất thuộc bất cứ loại nào.
Rad là đơn vị cũ (nay không còn dùng) tương úng với 0.01 J được để lại bởi bức xạ trong 1 kg vật chất. Như vậy 100rad = 1 Gy
Liểu lượng tương đương (equivalent dose) là số đo tác dụng sinh học của bức xạ lên mô con người. Đối với tia gamma,liểu lượng tượng đương bẳng liểu lượng hấp thu
Sievert (Sv) là đơn vị tiêu chuẩn quốc tế của liểu lượng tương đương
Rem là đơn vị liểu lượng tương đương vẫn thường quen dùng.
Bảng đối chiếu giữa Rem và Sv
  • 1 rem = 0.01 Sv = 10 mSv
  • 1 mrem = 0.00001 Sv = 0.01 mSv = 10 μSv
  • 1 Sv = 100 rem = 100,000 mrem (or millirem)
  • 1 mSv = 100 mrem = 0.1 rem
  • 1 μSv = 0.1 mrem
4.5 Các triệu chứng của chiếu xạ cấp tính(acute exposure) (trong 1 ngày) Chiếu xạ ở mức độ cao và trong thời gian ngắn gọi là chiếu xạ cấp tính (acute exposure)
0– 0.25 Sv (0 – 250 mSv): không có
0.25 – 1 Sv (250 – 1000 mSv): Buổn nôn và không muốn ăn. Tủy sống hạch bạch huyết và lách bị tổn thương,.
1 – 3 Sv (1000 – 3000 mSv): Buổn nôn, không muốn ăn, nhiễm khuẩn.Tủy sống , hạch bạch huyết và lách bị tỗn thượng nhiều,khó hồi phục
3 – 6 Sv (3000 – 6000 mSv): Buổn nôn nhiểu, không muốn ăn, xuất huyết, nhiễm khuẩn, tiêu chảy, da tróc, vô sinh, chết nếu không chữa.
6 – 10 Sv (6000 – 10000 mSv): các triệu chúng trên kèm theo hệ thẩn kinh trung ượng bị tổn thượng, chờ chết
Above 10 Sv (10000 mSv): Tàn phế và tử vong
4.6 Mức phơi xạ bình thường
Một người trung bình nhận khoảng 2.4mSv / năm từ bức xạ nển như khí radon, khí thoron và tia vũ trụ. Mỗi lần chụp CT scan liểu lượng bức xạ nhận được là 6.8 mSv Tại Hoa kỳ,liểu lượng phơi xạ cho những công nhân xử lý chất phóng xạ là 50 mSv/năm..Trong trường hợp khẩn cấp tại Trung tâm Hạt nhân Fukushima Daìchi liểu lượng tối đa cho phép cũng chỉ giới hạn ở mức 250mSv
5- Vấn đề nhiễm xạ thực phẩm
Rủi ro gây ra bởi nhiễm xạ thực phẩm tùy thuộc vào nhiểu yếu tố, nhưng thời gian ảnh hưởng của nhiễm xạ này phụ thuộc đặc biệt vào loại đổng vị phóng xạ mà thực phẩm bị nhiễm.
clip_image020

Theo kinh nghiệm từ các sự cố nhiễm xa trước đây thì nguyên nhân chính là do bụi phóng xạ bay theo chiểu gíó phủ xuống các trái cây hay rau hoa hoăc rơi xuống đất rổi bị cỏ và các cây rậm lá hấp thu. Các chất đổng vị phóng xạ sau đó xâm nhập vào đường dây thực phẩm (food chain) , điểu này giải thích tại sao sữa và thịt gia súc lại có mức phóng xa cao hơn bình thường. Chính vì vậy tại Nhật sau vụ rò rỉ phóng xạ tại các lò phản ứng hạt nhận của nhà máy điện Fukushima, người ta đã phát hiện mức phóng xạ bất bình thường trong sữa và rau bina (spinach) tại những vùng lân cận Fukushima,và nước máy tại Tokyo cũng bị nhiễm xạ nhưng ởmức không nguy hại cho dân chúng.
Các chất phóng xa theo thực phẩm xâm nhập vào cơ thể, gây nguy hiểm vì bức xạ phóng xạ chúng phóng thích sẽ chặt đứt các mối nối phân tử trong DNA và do đó tăng nguy cơ bị ung thư Vấn đề có tínhcách ngẳn hạn hay dài hạn tùy thuộc vào bản chất của nguổn phóng xạ và mức độ nhiễm xạ của mội trường mà mức độ này cũng bị ảnh hưởng bởi thời tiết.
Chẳng hạn như đồng vị phóng xạ i-ốt I-131 có bán sinh chỉ dài có 8 ngày nên trong vòng vài tuẩn lể chất này sẽ không còn tổn tại nữa. Như vậy nếu ăn phải thực phẫm có nhiễm I-131 thì rủi ro đối với sức khoẻ cũng chỉ ngắn hạn mà thôi. Vì khi iốt phóng xạ vào trong cơ thể sẽ tụ tại tuyển giáp(thyroid) nên để phòng ngừa chúng ta có thể làm cho tuyến này bão hoà i-ốt không phóng xạ trước bằng cách uống potassium iodine
Nhưng đối với những đổng vị phóng xạ có bán sinh dài như Caesium-137 – mà bán sinh là 30 năm—thì vẩn để trở thành dài hạn., vì có thể cần tới vài thế kỷ chẩt này mới phân hủy hết. Theo một nghiên cứu của Cơ Quan Nguyên tử Quốc tế (IAEA) vào năm1993 thì hơn sáu năm sau tại nạn hạt nhân Chernobyl xẩy ra các nông dân tại miển nam Na-uy cách Chernobyl 1,000km vẫn còn phải nuôi cừu ở mức phóng xa môi trường là 19,000 Bq/kg (1 Becquerel = hoạt tính của một lượng chất phóng xạ để cho có 1 nhân nguyên tử phân hủy trong 1 giây)
Theo qui định cũa tổ chức Euratom thì lượng tối đa i-ốt phóng xạ I-131 là 150 Bq/kg hay Bq/l trong thực phẫm dành cho con nít, 500 Bq/kg hay Bq/l trong bơ sữa, 2,000 Bq/kg hay Bq/l trong các thực phẫm khác và 500 Bq/l trong các chất nước uống . Lượng tối đa các nguyên tố phóng xạ tổn tại quá 10 ngày—như caesium-137 chẳng hạn- là 400 Bq/kg hay Bql trong thực phẫm dành cho con nít, 1, 000 Bq/kg hay Bq/l trong bơ sữa, 1,250 Bq/kghay Bq/l trong các thực phẩm khác và 1,000Bq/l trong các nước uống
clip_image022

Tại Nhật, chính quyển có khuyên dân chúng không nên ăn thực phẩm tươi sản xuất tại Fukushima và vùng lân cận. Tuy nhiên chính quyền khuyến cáo dân chúng không nên hoảng loạn và nên giữ bình tĩnh vì “ngay cả có ăn lẩm phải rau nhiễm xạ nhiều lẩn cũng chẵng có hại gì cho sức khỏe”. Thực ra, trong môi trường thiên nhiên cũng đã có bức xa, chẳng hạn như bức xạ phóng thích từ một vài loại đá. Hơn nữa, từ lâu nhiều quốc gia cũng đã cho phép chiếu xạ các thực phẫm một cách an toàn để tiêu diệt các vi khuẩn nhằm kéo dài thời gian tồn trữ thực phẩm.
Theo các chuyên gia Nhật khuyên dân chúng thì không nên lo sợ vể sự nhiễm xạ thực phẩm và nước mưa. Dưới đây là bài phỏng dịch cuộc phỏng vấn
(H) Điều gì xẩy ra khi ăn phải thực phẩm nhiễm chất đổng vị phóng xạ?
(Đ) I-ốt phóng xạ có khuynh hướng tụ tập trong tuyến giáp,và nếu hấp nạp những lượng lớn chất này thì rủi ro bị ung thư tuyến giáp sẽ tăng. Tuy nhiên, bán sinh của đổng vị này tượng đối ngắn chỉ có 8 ngày. Giáo sư Keiichi Nakagawa thuộc Đại học Tokyo Hospital cho biết “ I-ốt phóng xạ giảm xuống còn 1 phần 16 sau một tháng và gẩn như không còn sau 3 tháng”. Mặt khác cesium phóng xạ có bán sinh là 30 năm nhưng tác dụng của nó lên cơ thể lại khác . Ông Nakagawa nói “ Vì cesium được thải ra ngoải cơ thể theo nước tiểu, nên sau khoảng 100 ngày lối phân nửa lượng cesium hấp nạp sẽ được tống ra khỏi cơ thể”
.(H) Mức độ bức xạ qui định tạm thời mà các mẫu sữa và rau bin vượt quá là gì?
(Đ) Mức độ bức xạ qui định tạm thời dưa vào các tiêu chuẩn mà Bộ Y tế đã đưa ra chiếu theo Đạo luật Cải thiện Điểu kiện Vệ sinh. Các tiêu chuẩn đươc để ra cho những loại vật liệu phóng xạ và các thưc phẫm khác nhau và được đo theo đơn vị Becquerel. Khi các cơ quan hữu trách phát hiện một sản phẫm bị nhiễm xạ quá mức an toàn thỉ những biện pháp sẽ được tiến hành đễ ngăn chăn sản phẫm này được đưa vào thị trường
(H) Các đơn vị Bequerel (Bq)và Siervert (Sv) khác nhau ra sao?
(Đ) Đơn vị Bequerel biểu thị cường độ của một ngưồn phóng xạ và phải được hoán chuyễn sang đơn vị Sievert để phản ánh các tác dụng của nguổn phóng xa này lên cơ thể. Thí dụ khi một ngưởi ăn rau bina nhiễm 15,020 becqurels i-ốt phóng xạ trong 1 kg thì tác dụng của bức xạ phóng xạ lên cơ thể người này là 0.33 millisievert. Môt ngưởi Nhật trung bình tiêu thư khoảng 15 gram rau bina trong 1 ngày nên tác dụng của iốt phóng xạ lên cơ thể của họ là 0.0049 millisievert
(H) Ăn các thực phẩm nhiễm xạ có sao không?
(Đ) Người Nhật trung bình nhận lãnh 0.3 millisievert bức xạ mỗi năm do ăn cá, rau và các thực phẩm khác. Theo giáo sư hổi hưu Jun Sekizawa thuộc Đại học Tokushima thỉ hầu hết các chất phóng xa tỉm thấy trên rau bina có thể được loại bỏ bằng cách rửa sạch và nấu chín rau. Còn đối với sữa thì môt ngưởi uống nhiểu lẩn sữa bị nhiễm xạ nặng (như sữa tại Fukushima có mức nhiễm xạ lên tới 1,500 becqurel) cũng chỉ nhận một lượng bức xạ bẳng 1 phần 10 lượng bức xạ con người phải hứng chịu từ thiên nhiên . Do đó dân chúng sẽ không sao cả nếu không còn tiếp tục uống sữa nhiễm xạ nữa
(H) Uống nước máy có an toàn không?
(Đ) Múc dung nạp giới hạn cho mỗi lít nước là 300 becquerel cho i-ốt phóng xạ và 200 becqurel cho cesium phóng xạ. Vào ngày 17tháng 3 người ta đã phát hiện là trong nước máy tại Fukushima có tới 308 becquerel i-ốt phóng xạ. Bô Y tế cho biết dân chúng nên tránh uống nước có mức i-ốt và cesium vượt quá mức giới hạn ,nhưng có thể dùng nuớc này để tắm hoặc lau rừa. Ngoài ra nếu không có đồ uống thay thể mà đấu dế phải uống nước này thì cũng vẫn an toàn
(H_ Khi trời mưa thì phải làm sao?
(Đ) Bộ Văn hoá Giáo dục Nhật đã chỉ thị các chính quyển địa phượng phải trẳc nghiệm và báo cáo vể mức phóng xạ trong bụi và nước mưa mỗi ngày. Cho tới ngày 20/3 một lượng nhỏ i-ốt phóng xạ đãđược phát hiện trong các vùng quanh Fukushima nhưng ở mức không gây nguy hiễm gì, ngay cả khi dân chúng tiêp xúc với nước mưa
Tuy nhiên theo ông Shunichi Tanaka, cựu phó chủ tich Cơ Quan Nguyên tử Nhật “ nếu các chất phóng xa lơ lửng trong khí quyển nhiểu tháng ở mức phóng xạ cao thì có thễ có rủi ro cho sức khoẻ.. Những ai muốn tránh bị nhiễm xạ qua nước mưa thì (1) đừng ra ngoài khi trời mưa (2) tránh đừng để nước mưa tiếp xúc với tóc và da (3) nếu nghi bị nhiễm xạ thì nên xối nước rửa sạch phẩn cơ thể bị dính nuớc mưa

(H) Phải làm gì khi ăn thực phẫm nghi bị nhiễm xạ?

(Đ) Theo Viện Khoa học Bức xa Quôc gia thỉ nên rửa sạch, bóc vỏ hay vứt bỏ những lá bên ngoài và luộc rau cho kỹ rổi đổ nước luộc đi.Làm như vậy có thể giảm được nguy cơ bị nhiễm xạ

(nbn- tintuc caonien)