Ngày 26 tháng 11 năm 2011
Điện thoại di động: người bác sĩ bỏ túi
1- Ngộ độc, tim ngưng đập ư? Bây giờ điện thoại di động có thể giúp cứu sống những người rơi vào các tình trạng này.Điển hình là thí dụ dưới đây :Một bé gái 12 tuổi đựợc chở cấp cứu vào bệnh viện Kfar Saba,cách thủ đô TelAviv (Do thái) khoảng hai mươi cây số. Em bé đã bị ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng sau khi ăn những trái của một cây mọc trong vườn.Bác sĩ thường trực miêu tả hình dạng cái cây qua điện thoại cho chuyên gia độc chất học của Trung tâm Giải độc. Vị chuyên gia cho đó là cây Thevetia peruviana rất độc hại cho tim và bệnh nhân cẩn được điều trị với những biện pháp mạnh, nhất là với những kháng thể chuyên biệt.
 Thevetia peruviana |  Jatropha multifida |
Để cho chắc chắn, bác sĩ thường trực cũng đã dùng điện thoại di động chụp hình cây và gửi cho một nhà thực vật học. Mười phút sau, ông này cho biết là cây này không phải là Thevetia peruviana mà là cây Jatropha multifida kém độc hơn nhiều,và muốn trị liệu chỉ cẩn cho em bé nôn hết ra rồi sau đó bù nuớc cho cơ thể (rehydratation)
Câu chuyện này đã được đăng tải trên tạp chì Toxicology và các bác sĩ Do thái đã để nghị là từ đây về sau ngoài việc miêu tả bẳng mồm qua điện thoại cẩn gửi thêm hình chụp qua điện thoại di động cho các chuyên gia (sinh vật học, thực vật học…) trong các trường hợp bị ngộ độc thực phẩm hay bị vật cắn hoặc chích
2-Twitter và các máy khử rung
Sao chúng ta lại không sử dụng hình chụp có độ phân giải cao nhỉ? Cách đây vài năm, một nhóm chuyên gia Đài loan đã chứng minh sự ăn khớp chẩn đoán của nhiều bác sĩ giải phẩu vể một vết thượng làm độc mà hình chụp đã được gởi qua điện thoại di động cho họ. Trong 83 phần trăm trường hợp , các vị bác sĩ đã có thể quyết định từ xa phượng cách chữa trị tốt nhất : hoặc chỉ đơn giản cho bệnh nhân uống thuốc kháng sinh hoặc tảo thương (cắt bỏ các mô hoại tử / débridement )
Mới đây , trong Hội nghị Thường niên của American Heart Association, các nhà nghiên cứu thuộcc Đại học Pennsylvania đã lưu ý là Twitter có thể là một cái mỏ qúi giá cho sức khỏe công cộng.(Twitter là một mạng lưới bảo đảm liên lạc thức thời qua những thông điệp ngắn gọn, mà hiện nay đã có hơn 300 triệu người sử dụng). Thật vậy đã có nhiều triệu thông điệp được trao đổi về vấn đề tim ngưng đập.Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tính ra đươc là, trong số các thông điệp trên, thì cứ 10 thông điệp lại có một thông điệp liên quan tới việc xác định vùng ghép máy khử rung, các khuyến cáo hay các thủ thuật chữa trị. Họ ước tính là Twitter có thể cứu sống nhiều mạng người bằng cách chỉ dẫn nhanh chóng cho những người chứng kiến một vụ tim ngưng đập nơi gần nhất có đặt máy khử rung ( defribillateur)
Các nhà nghiên cứu Hoà lan đã nghĩ ra một hệ thống báo động để, mỗi khi có một vụ tim ngưng đập, các dịch vụ cấp cứu có thể liên lạc qua SMS (short message services) với những người có mặt tại hiện trường và chỉ dẫn cho họ thực hiện ngay những đông tác cứu cấp ( xoa bóp tim, dùng máy khử rung tự động). Trong thời gian ba tháng thử nghiệm, hệ thống báo động đã cứu sống được 52 nạn nhân, trong số đó có 18 ca chính những người được tiếp xúc như nói trên đã có thể bằt đẩu việc hồi phục nạn nhân trưóc khi toán c ấp cứu tới
Đáng ghi nhận hơn nữa là một nhóm chuyên gia thuộc Viên Institut Polytechnique de Worcester ( Hoa kỳ) , do giáo sư Ki Chon hướng dẫn, đã chứng minh được là có thể sử dụng điện thoại di động có gắn sẵn một chượng trình áp dụng đặc biệt để phân tích các thông số sinh học tinh vi như độ bão hòa của oxigen trong máu bẳng cách đặt ngón tay bệnh nhân lên màn ảnh cảm nhận quang học của điện thoại di động
3- Những thành công trong các áp dụng hướng dẩn (coaching)
Trong vụ động đất tại Haiti, các nhà khảo cứu thuộc Viện Karolinska ( Thuy điển) v à Đai học Columbia (Hoa kỳ ) đã thực hiện một thí nghiệm chưa từng có. Trong từng ngày một họ đã vạch đường xê dịch của 2 triệu điện thoại di động “ vô danh” và chuyển tới cho các dịch vụ cứu cấp để giúp họ lên kế hoạch hoạt động hữu hiệu nhất. Tại Pháp, Bộ Ngoai giao đã thiết lập từ hè năm nay một hệ thống khẩn cấp dành cho các công d ân Pháp đang du lịch nước ngoài: những ngưòi này chĩ cần đăng ký vào mạng lưới Ariane là có thể được báo động tức thời trong trường hợp khủng hoảng xẩy ra tại nước họ đang viếng thăm. Kể từ n ăm 2012, hệ thống còn có thể định vị người sử dụng khi cần thiết
Tuy các ứng dụng trên chưa được phổ biến, nhưng có những ứng dụng khác –liên quan tới mạng sống của người sử dụng điện thoại di động --đã có sẳn sàng “ngay trong túi của họ”. Đó là những chượng trình áp dụng hướng dẫn việc ngưng hút thuốc lá, nhắc nhở lúc nào phải uống thuốc hay khi nào phải đi chiếu xạ, hỗ trợ trong trưởng hợp bị trầm cảm, sơ cứng rải rác hay tiểu đường. Một chương trình áp dụng đã giúp 38% những người mập phì duy trì lâu dài được mức giảm tối thiểu 5% của sức cân nặng ban đầu, nh ư v ậy g ấp hai l ẩn so v ới những người được cấp tài liệu hướng dẫnVotre téléphone portable, nouveau médecin de poche -Damien Mascret-21/11/2011
Chữa lành tim bị tổn thương do cơn đau tim bằng tế bào gốcCác nhà nghiên cứu rất hân hoan vì đã phát hiện là có thể chữa lành và cùng cố các cơ tim bị tổn thương nhờ vào những tế bào gốc của tim (cardiac stem cells)
Đây là một phượng cách “sửa chữa” tim của các bệnh nhân sau cơn đau tim nặng nhờ vào công trình nghiên cứu của các nhà khảo cứu thuộc Đại học Louisville, Kentucky. Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Lancet, và được mệnh danh là “ cuộc đột phá lớn nhất trong lãnh vực y khoa hiện đại”.
Phương cách trị liệu nêu trên giúp ích nhiều cho các bệnh nhân sau cơn đau tim Thường ra thời kỳ phục hối sau cơn đau tim rất nguy hiểm vì bệnh nhân có thể có nguy cơ bị suy tim (heart hailure). Bệnh suy tim---thường xẫy ra cho các bệnh nhân sau khi lên cơn tim, nhưng cũng có thễ xẩy ra cho các bệnh nhân khác---- là căn bệnh gây ra do tim bị tổn thượng không còn đủ khả năng bơm cho máu chạy khắp cơ thể. Chính phương pháp trị liệu trên đây giúp giảm bớt rủi ro suy tim này. .
Phưọng pháp trị liệu nhẳm sử dụng các tế bào gốc lấy trực tiếp từ tim để sữa chữa bộ phận này. Giáo sư Jessica Hamzelou cho biết “ Các tế bào gốc của tim có thể tự lập lại và có thể tạo thành ba loại tế bào cẩn thiết để tạo thành mô tim.”
Các nhả khoa học đã lập luận rằng việc chích các tế bào gốc, trực tiếp vào những vùng tim đã bị cơn đau tim làm tổn thượng, sẽ cải thiện sự phục hồi của tim. Trong nghiên cứu trên đây, họ đã lấy những tế bào gốc từ tim của 16 bệnh nhân trong khi làm phẫu thuật nối tắt (bypass surgery) rồi “nhân bội chúng trong môi trường cấy” và sau 4 tháng chích chúng trở lại vào tim của bệnh nhân đã cho tế bào gốc liên hệ”
So sánh kết quả với nhóm bệnh nhân “đối chiếu” chỉ nhận sự chăm sóc tiêu chuẩn (stabdardcare), thì 16 bệnh nhân trên đây đã có nhựng cải thiện nổi bật hẳn . Hiệu quả bơm máu cũa tim khá hơn một cách rõ rệt và các vết xẹo mổ cũng thu nhỏ lại. Sau một năm, hiệu suất bơm của tim của 8 trong số 16 bệnh nhân nói trên đã cải thiện được 12 phần trăm--gấp ba lẩn con số các nhà khảo cứu dự liệu
Phát hiện của nghiên cứu trên đây quả là một bước ngoặt trong ngành y học vì “ từ trước tới nay ngưởi ta vẫn cho rẳng các cơ tim một khi bị tổn thương sẽ không thể tái tạo được” Nhưng qua nghiên cứu trên ,bây giờ người ta mới biết lả tim có thể “chữa lành” được,và với một chút trợ giúp của chúng ta , nó có thể tự sửa chữa bằng cách dùng các tế bào của chính nó.
Video:: http://ww.edheads.org/activities/stem3/swf/index.htm
Treating heart attacks with stem cells: The 'biggest breakthrough' yet? – TheWeek Magazine- Nov 15,2011
Muốn chống ung thư phải năng hoạt động thể lực
Sau cả nhiều thập niên nghiên cứu các nhà khoa học đã đưa ra một thông điệp đơn giản và rõ rệt: hoạt động thể lực tốt cho sức khỏe còn lười vận động thì không tốt. Thể dục rất cẩn thiết để giữ cho thân thể được khoẻ mạnh và ngăn chặn những căn bệnh giết người nhiểu nhất tại Hoa kỳ--bệnh tim, bệnh tiểu đường và bệnh ung thư
Nói vậy có phải là chúng ta chỉ cẩn mỗi ngày đi ra “gym” tập thể dục trong 45 phút là được khoẻ mạnh suốt đời phải không?
Rất tiếc là không phải thế. Các bẳng chứng mỗi ngày một nhiều cho thấy là lối sống ngối một chỗ (sedentary lifestyle ) của thời đại văn minh này có thể tăng rủi ro bị ung thư, ngay cả đối với những người vẫn thuờng ngày tập thể dục
Một phân tích mới đây của các tài liệu nghiên cứu hiện có cho biết là gần 49,000 ca ung thư vú và xấp xỉ 43,000 ca ung thư đại tràng đã có thể tránh được môt cách đơn giản nếu người ta bớt thời gian ngồi một chổ (sedentary). Kết quả phân tích này đã được trình bày trước hội nghị tại Washington D.C của Viện Nghiên cứu Ung thư. Và các nhà khoa học đã đưa ra kết luận rằng không nhửng người ta phải tập luyện nhiều hơn ở gym mà còn phài giảm bớt thời gian ngồi tại chổ (sedentary)
Thật vậy, nhiều người Mỹ--ngay cả những người năng tập thể dục mỗi ngày--- có một lối sống mà các nhà nghiên cứu gọi là ngồi tại chổ (sedentary). Số đông chúng ta rất ít hoạt động trong ngày--vì bận làm việc trước máy điện toán, lái xe đi lo liệu công việc, ngối ăn uống hay xem TV.
Bác sĩ Neville Owen --thuộc Viện Tim và Tiểu đường, Đại học Melbourne, Úc-- giải thích rẳng sở dĩ có mối liên hệ giữa sự ngồi (sitting) và ung thư là vì khi chúng ta thiếu hoat đông trong thời gian dài thì có những thay đổi bệnh lý ( physiological changes )trong cơ thể. Ông nói” Khi chúng ta ngồi, các cơ bắp lớn-- đặc biệt ở phần dưới cơ thể--được hoàn toàn cất gánh nặng và không làm công việc của chúng. Tình trạng thiếu hoạt động này thúc đẩy những thay đổi vể chuyển hóa trong cơ thể ( body’s metabolism) và tạo ra những tín hiệu sinh học mà các nhà sinh học gọi là những chất đánh dấu sinh học (biomarkers) có liên hệ với ung thư “
Quan niệm này của khoa học về ngồi tại chỗ (being sedentary) vẫn còn mới mẻ tuy nhiên nghiên cứu trước đây cũng đã chứng tỏ có sự liên hệ giữa tình trạng ít hoạt động thể lực với ung thư. Một nghiên cứu vào năm 2002 đã phát hiện là hoạt đông thể lực làm giảm mức các hormone giới tình (sex hormones) và do đó có thể hạ giảm rủi ro bị những căn bệnh ung thư liên quan tới hormone như ung thư vú, ung thư mạc tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư tiền liêt tuyết và ung thư tinh hoàn. Viện Ung thư Quốc gia cho hay là hoạt động thể lực có thể hạ giảm mức insulin, cải thiện đáp ứng miễn nhiểm của cơ thể và cản trở sự phát triển của khối u.
Cho tới nay, các nhà khảo cứu về ung thư thường nhấn mạnh vào sự cẩn thiết phải dành một số thời gian tập thể dục để giảm rủi ro bị bệnh, và theo các chuyên gia chúng ta vẫn nên theo chĩ dẫn này. Các Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Bệnh tạt Hoa kỳ cho biết là các thành niên nên dành mỗi tuẩn 150 phút cho thể dục cường độ vừa phải hoặc 75 phút thể dục mạnh, song song với những hoạt động hàng tuần nhằm tăng cưởng sức mạnh cơ bắp
Nhưng nay , theo nghiên cứu trên, muốn hưởng các lợi ích của sự năng hoạt động thì hàng ngày đi gym tập luyên không có đủ
Key To Fighting Cancer Is To Stay Active- Carrie Gann—Nov 3,2011
****
