Mỹ và 50 quốc gia khác đang theo đuổi những gì dẫn đến một "cuộc cách mạng máy bay không người lái" sẽ làm thay đổi sâu sắc nhận thức về môi trường an ninh.
Có thể, tương lai của chống khủng bố và chống nổi dậy ở những miền đất xa xôi hẻo lánh và không an toàn như khu vực bộ lạc của Pakistan, Yemen, Somalia, Libya... thuộc về máy bay không người lái. Ở những nơi mà tàu chiến Mỹ không thể hoạt động, máy bay không người lái sẽ ngày càng gia tăng các cuộc tấn công vào những phần tử bị Mỹ coi là kẻ thù.
Máy bay không người lái và chính sách đối ngoại Mỹ
John Brennan, cố vấn chống khủng bố hàng đầu của tổng thống Mỹ , gần đây đã tuyên bố: "Nước Mỹ không cho rằng thẩm quyền sử dụng vũ lực quân sự chống al-Qaeda bị hạn chế ở các điểm nóng như chiến trường Afghanistan ".
Máy bay không người lái "sát thủ" Pretador
Điều này có nghĩa là chính quyền Barack Obama có thể sử dụng máy bay không người lái ở bất cứ nơi nào mà al-Qaeda hoặc các đồng minh khủng bố có thể hiện diện: từ Bắc Phi đến miền nam Philippines. Mọi chỉ dấu đều cho thấy quân đội Mỹ và Cục Tình báo Trung ương (CIA) đang theo đuổi kế hoạch mà máy bay không người lái sẽ đóng một vai trò ngày càng quan trọng trong các hoạt động chiến tranh và chống khủng bố tương lai.
Lầu Năm Góc sẽ chuyển giao nhiệm vụ chống Taliban cho các đơn vị đặc biệt nhỏ gọn tinh nhuệ, với sự yểm trợ của máy bay có và không người lái. Những căn cứ ở Jalalabad (miền đông Afghanistan) Kandahar (miền nam Afghanistan) và Bagram ở phía bắc thủ đô Kabul sẽ được sử dụng để hỗ trợ cho quân đội Afghanistan hoặc để thực hiện cuộc tấn công “tìm và diệt” nhắm vào các chỉ huy Taliban và phá vỡ các mạng lưới của quân nổi dậy.
Máy bay không người lái cũng sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc săn đuổi Tổ chức al-Qaeda trên Bán đảo Arập (AQAP) ở Yemen và các chiến binh al-Shabab ở Somalia. Tại Somalia, các lực lượng đặc biệt của Mỹ và máy bay không người lái đang ngày càng được sử dụng để tấn công các chiến binh al-Shabab và giám sát hải tặc.
Nhật báo Global Post viết các phương thức chiến tranh mới dẫn đến cái chết của Đại tá Gaddafi ở Lybia là "những chiến thắng cho phương pháp tiếp cận mới của Mỹ về chiến tranh: hầu như không sử dụng quân đội trên mặt đất và sử dụng ngày càng nhiều không quân, trong đó có máy bay không người lái".
Tổng thống Mỹ Barack Obama từng tuyên bố quân đội Mỹ trong tương lai sẽ tập trung vào các hoạt động “giám sát, tình báo, trinh sát, chống khủng bố, chống vũ khí hủy diệt hàng loạt và khả năng hoạt động trong môi trường nguy hiểm khó tiếp cận”. Tất cả những nhiệm vụ này được giao cho máy bay không người lái.
Trong khi khủng hoảng kinh tế đã dẫn đến cắt giảm rất lớn qui mô và ngân sách của quân đội Mỹ, Lầu Năm Góc đã kêu gọi gia tăng 30% số lượng máy bay không người lái Mỹ. Điều này thể hiện một sự chuyển đổi lớn từ cuộc chiến tranh đẫm máu qui mô lớn như cuộc xâm lược Iraq (tiêu tốn gần 1.000 tỷ USD và cướp đi sinh mạng của 4.500 binh sĩ Mỹ) sang phương thức không kích ở Libya (chỉ tiêu tốn hơn 1 tỷ USD và không có thiệt hại về người).
Ngoài các căn cứ ở Thổ Nhĩ Kỳ, Sicily, Afghanistan và có thể một lần nữa ở Pakistan, máy bay không người lái sẽ được triển khai ở các căn cứ tiền tiêu như ở Lemonier (Djibouti) hoặc Arba Minch ( Ethiopia). Các căn cứ tương tự cũng có thể được xây dựng ở Jordan, Thổ Nhĩ Kỳ để giám sát Iraq và ở quần đảo Seychelles trên Ấn Độ Dương để săn lùng hải tặc Somali.
Máy bay không người lái của Israel ở Thổ Nhĩ Kỳ
Tổng thống Obama cũng đã cho phép xây dựng của một căn cứ máy bay không người lái mới ở Bán đảo Arập để thực hiện các cuộc tấn công al-Qaeda tại Yemen. Ngân sách dành cho Lầu Năm Góc cũng kêu gọi tài trợ cho việc xây dựng một "căn cứ tiền tiêu nổi” (AFSB) làm bệ phóng cho các máy bay không người lái và các lực lượng đặc biệt được triển khai đến các điểm nóng tiềm tàng trên thế giới.
Cuộc cách mạng máy bay không người lái
Bất kể được hậu thuẫn hay bị phản đối, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái sẽ vẫn tồn tại và xu thế này là rất rõ ràng:
• Hơn 50 quốc gia trên thế giới đã chế tạo hoặc mua máy bay không người lái. Ngay cả phái chủ chiến Hezbollah ở Lebanon cũng đã sử dụng máy bay không người lái do Iran chế tạo. Trong thập kỷ tới, hơn 94 tỷ USD dự kiến sẽ được chi tiêu trên toàn cầu để nghiên cứu và mua sắm máy bay không người lái. Trung Quốc vừa công bố 25 mô hình máy bay không người lái mới tại một cuộc triển lãm hàng không năm 2011 và Iran tuyên bố máy bay không người lái Karrar của nước này có khả năng tiến hành các chiến dịch tầm xa.
Máy bay không người lái tầm xa Karrar của Iran
• Tháng trước, 13 nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã nhất trí cùng nhau triển khai một đội của máy bay không người lái Global Hawk, sau khi nhận thấy sự hữu ích các máy bay không người lái Mỹ trong cuộc chiến chống lực lượng Gaddafi ở Libya. NATO đã bắt đầu xây dựng một căn cứ máy bay không người lái tiêu tốn 1,7 tỷ USD tại Sigonella (Sicily). Nhiều nhà quan sát lo ngại rằng một cuộc chạy đua về máy bay không người lái trong tương lai sẽ khiến cho các quốc gia khác ngoài Mỹ “săn bắn” kẻ thù của họ với các loại máy bay được điều khiển từ xa.
Máy bay không người lái Global Hawk
• Năm 2000, Mỹ chỉ có 50 máy bay không người lái. Hiện thời, gần một phần ba trong tổng số máy bay Mỹ là máy bay không người lái (tương đương với khoảng 7.500 chiếc) . Phần lớn trong số này là máy bay không người lái Raven (5.346 chiếc), một loại máy bay không người lái trinh thám nhỏ được phóng bằng tay và được quân đội Mỹ sử dụng nhiều ở Iraq và Afghanistan.
Máy bay không người lái Raven
• Kể từ năm 2005 đến nay, số vụ tuần tiễu bằng máy bay không người lái đã tăng tới 1.200% . Trong năm 2011, Không quân Mỹ đã đào tạo số phi công điều khiển máy bay không người lái nhiều hơn so với số phi công lái máy bay chiến đấu và máy bay cường kích.
• Không quân Mỹ đã bắt đầu triển khai một loại máy bay không người lái phản lực mới mang tên Predator C hoặc Avenger, cho phép nó tiến hành các cuộc tấn công tại một tốc độ nhanh gấp bội so với các Predators cánh quạt và Reaper trong đội máy bay không người lái hiện hành. Avenger mang nhiều vũ khí hơn so với Reaper. Trong tháng 12/2010, Không quân Mỹ thông báo đã thử nghiệm bay X-37B, không người lái theo mô hình tàu con thoi. Sự phát triển này khiến nhiều người lo ngại rằng Mỹ đang phát triển loại máy bay không người lái cho chiến tranh giữa các vì sao.
Máy bay không người lái phản lực Avenger
• Không quân Mỹ hiện đang phát triển loại máy bay không người lái “sát thủ” siêu nhỏ như loại máy bay Wasp, có trọng lượng chưa đến nửa cân nặng và sẽ được sử dụng để tiêu diệt "các mục tiêu giá trị cao". Một ngày nào đó, các sát thủ siêu nhỏ này sẽ bay thành đàn như bầy ong lao vào “chích đốt quân thù”.
• Hải quân Mỹ cũng đang phát triển loại máy bay không người lái phản lực X-47B xuất phát từ tàu sân bay. X-47B có thể bay nhanh gấp 10 lần máy bay phản lực có người lái và bảo vệ tàu sân bay trước các mối đe dọa như tên lửa "sát thủ tàu sân bay". Mỹ cũng đã trình làng loại máy bay không người lái Phantom Eye (Mắt ma) dùng nhiên liệu hydro và có thể bay liên tục 4 ngày ở độ cao gần 20 km.
Máy bay không người lái phản lực X-47B xuất phát từ tàu sân bay
• Lục quân Mỹ Mỹ gần đây đã phát triển một máy bay không người lái có kích thước nhỏ như một chiếc ba lô mang tên Switchblade (Dao găm), một loại máy bay cảm tử chở chất nổ có thể được phóng đi từ ống phóng, bay lang thang trên bầu trời và sau đó bổ nhào vào mục tiêu khi có lệnh.
Máy bay không người lái Switchblade
