(Tổng hợp Radio Australia và Tiếng Nói Nước Nga)
Hội nghị thượng đỉnh ASEAN kéo dài hai ngày 24 và 25/4/2013 tại Brunei. Lãnh đạo các nước thành viên nhất trí nhấn mạnh tầm quan trọng của "hòa bình, ổn định và an ninh hàng hải trong khu vực".
Bản tuyên bố chung cho thấy :
1) Các nước Asean muốn khẩn trương tiến hành cuộc đàm phán với Trung Quốc để hoạch định “ Bô qui tắc ứng xử” để việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ giửa Trung Quốc với một số quốc gia Asean tại biển Hoa Nam/Biển Đông không leo thang thành hành động vũ lực.
Như dã biết trong bản Tuyên bố năm 2002 ký kết với ASEAN,Trung Quốc đã đồng thuận vấn đề điều tiết chính sách của các nước cùng tranh chấp chủ quyền trong vùng biển Hoa Nam/Biển Đông.(1)
Nay một số nước ASEAN có xu hướng đẩy nhanh quá trình để thay thế Tuyên bố bằng Bộ Luật,thì Trung Quốc lại không muốn vội vàng với vấn đề này. TQ tuyên bố chủ quyền trên gần như tất cả các đảo trên biển Hoa Nam (Biển Đông) và ý muốn thảo luận song phương với từng nước một thay vì đa phương với tổ chức Asean.
2)Mặc dù có tình trạng căng thẳng trong vấn đề tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ,các thành viên Asean đều muốn khởi sự tiến hành ngay 9/5 này vòng đầu các cuộc hội đàm nhằm nối kết các thỏa thuận thương mại tự do song phương giữa ASEAN với các nước : Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand và Nam Hàn trong khuôn khổ Hiệp định Đối tác Toàn diện Khu vực (RCEP - Regional Comprehensive Economic Partnership) -một cộng đồng kinh tế thống nhất trên cơ sở Hiệp hội Đông Nam Á /ASEAN/ theo mô hình EU.
ASEAN có kế hoạch thúc đẩy hoàn thành hiệp dịnh trên vào cuối năm 2015 để làm đối tác của Hiệp định Thương mại Xuyên Thái Bình Dương (TPP - Trans-Pacific Partnership) do Hoa Kỳ lãnh dạo hiện đã có 12 nước :Úc, Brunei, Chi Lê, Canada, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Hoa Kỳ và Việt Nam.
(1) http://vietnamese.ruvr.ru/2013_03_20/108489979/
